De kruisweg

De kruisweg - in het Latijn Via Crucis of Via Dolorosa genoemd - is een weergave van de lijdensweg van Jezus Christus, zoals beschreven staat in de Bijbel. Het is Jezus’ lijdensgang vanaf zijn veroordeling door Pontius Pilatus tot aan zijn dood op Golgotha.

Ontstaan kruisweg

In de eerste eeuwen van onze jaartelling gingen veel pelgrims op weg naar Jeruzalem, om de weg te gaan die Jezus op zijn laatste levensdag heeft afgelegd. Het maken van een bedevaart naar Jeruzalem was echter alleen voor een beperkt aantal mensen mogelijk. Gaandeweg groeide daardoor het gebruik om de lijdensweg van Jezus in de eigen omgeving af te beelden. Bij kloosters en in kerken werden kruiswegen afgebeeld in de vorm van beeldengroepen, fresco’s of schilderijen. Zo kon men, door stil te staan bij elk van de afbeeldingen (statie), de lijdensweg van Jezus volgen.

Veertien staties

Aanvankelijk hield men zich in de vormgeving van de lijdensweg aan de verhalen van de Bijbel. Al snel werden ook staties toegevoegd die op overlevering berusten, zoals de val van Jezus, de ontmoeting van Maria met Jezus en het drogen van het gezicht van Jezus door Veronica.

Omdat het aantal afbeeldingen nogal varieerde, werd rond 1740 door Paus Clemens XII  besloten dat een kruisweg uit veertien staties moest bestaan. Vanaf dat moment waren alle Rooms-katholieke kerken verplicht een kruisweg in of om hun kerk op te nemen.

Gebruik kruisweg

Het gebruik van de kruisweg is niet aan regels gebonden en kan zowel persoonlijk als samen worden gedaan. Men houdt vaak gezamenlijke kruiswegvieringen in de lijdenstijd. Zo wordt op Goede Vrijdag om 15.00 uur in veel Rooms-katholieke kerken de kruisweg biddend en mediterend gelopen.  

In de loop van de tijd hebben veel kunstenaars de kruisweg uitgebeeld en zijn er teksten en liederen gemaakt met persoonlijke overwegingen. Zo wordt het lijden van Jezus  verbonden met het lijden van mensen in onze tijd.

Ontelbaar veel gelovigen hebben in de loop der eeuwen troost gevonden door te bidden of mediteren bij de kruisweg. In het volgen van de kruisweg wordt het eigen lijden in perspectief geplaatst, om zo het persoonlijke leed aan te kunnen en met Christus te dragen.

Deze vorm van devotie kan ons geloof verdiepen, rust en vrede geven en  zo vruchtbaar worden voor ons leven van alledag.